Nu zonnepanelen steeds meer stroom leveren dan het net aankan, wordt de thuisbatterij steeds populairder. Je kunt er zelfconsumptie mee verhogen, pieken afvlakken én zelfs inspelen op stroomprijzen. Maar hoe gebruik je zo’n batterij verstandig? En wat doet zo’n dynamisch contract met de levensduur?
In deze blog geef ik praktische inzichten voor wie nu of binnenkort een thuisbatterij overweegt.
1. Wat doet een thuisbatterij eigenlijk?
Een thuisbatterij slaat stroom op. Dat klinkt simpel, maar het kan op meerdere manieren worden ingezet:
- Zelfconsumptie verhogen: stroom overdag opslaan en ’s avonds gebruiken
- Peak shaving: pieken afvlakken zodat je omvormer minder afschakelt
- Noodstroom: bij uitval van het net (alleen met back-up functie)
- Handel op het net: goedkoop laden, duur verkopen (alleen bij dynamisch contract)
Let op: de meeste batterijsystemen richten zich primair op zelfverbruik. Voor ‘handelsdoeleinden’ zijn geavanceerdere systemen en omvormers nodig.
2. Opslaan van zonne-energie: de klassieke toepassing
Voor wie zonnepanelen heeft, is het ideaal: laad de batterij op met overtollige zonne-energie, en gebruik die later op de dag. Zo verminder je teruglevering (die minder loont of zelfs wordt afgeremd bij netcongestie) én verbruik je minder stroom van het net.
Een slim batterijsysteem kan op basis van voorspellingen alvast wat capaciteit vrijhouden als er veel zon aankomt — of juist laden uit het net als er regen wordt verwacht.
3. Dynamisch energiecontract: laden bij lage prijs, ontladen bij hoge prijs
Met een dynamisch contract schommelt de stroomprijs per uur. Dit opent nieuwe mogelijkheden:
- Laden als de prijs laag of negatief is
- Ontladen (of minder verbruiken) als de prijs hoog is
- Zelf stroom terugverkopen op dure momenten (als je omvormer dat ondersteunt)
Zo kun je niet alleen besparen, maar in sommige gevallen ook verdienen. Zeker als je je batterij combineert met een energieautomatiseringssysteem zoals Home Assistant of een slim EMS (Energy Management System).
4. Maar… is dat wel goed voor je batterij?
Goede vraag. Batterijen hebben een beperkte levensduur, uitgedrukt in cycli (laden/ontladen). Intensief handelen op het net leidt tot meer cycli per dag en dus snellere slijtage.
Belangrijke factoren:
- Diepte van ontlading: hoe voller je ontlaadt, hoe meer slijtage
- Temperatuur: hoge temperaturen versnellen veroudering
- Kwaliteit van batterijcellen: lithium-ijzerfosfaat (LiFePO₄) gaat doorgaans langer mee dan lithium-ion
👉 Als je puur op prijsverschillen wilt handelen, moet je kritisch rekenen: weegt de winst op tegen de extra slijtage? Voor veel consumenten is dat (nog) niet het geval, tenzij je heel gericht en voorzichtig stuurt.
5. Hoe groot moet je thuisbatterij zijn?
Dat hangt af van je doelen. Een paar vuistregels:
| Doel | Aanbevolen capaciteit |
|---|---|
| Alleen zelfverbruik verhogen | 1 – 1,5 x dagelijks verbruik (in kWh) |
| Back-up bij stroomuitval | 1 – 2 dagen verbruik (kostbaar) |
| Actief handelen op het net | 5 – 10 kWh of meer + slimme aansturing |
| Toekomstige uitbreiding (EV etc.) | Modulair systeem van 10+ kWh |
Voor een gemiddeld huishouden met zonnepanelen is een 5 tot 10 kWh batterij vaak een mooie start. Groter is niet altijd beter — het gaat om de verhouding tussen productie, verbruik en slim gebruik.
Tot slot: slim is beter dan groot
Een thuisbatterij is geen magische oplossing, maar een slimme buffer. Combineer je batterij met goed afgestemde sturing (EMS, apps of zelfs AI) en je haalt er veel meer uit — zowel financieel als qua netimpact.
Of je nu focust op eigen verbruik, back-up, of handel op het net: zorg voor inzicht en balans. Dan blijft je batterij lang gezond én rendabel.